Zenbrief november 2022 maandtekst

Samen & Sangha

Ons thema in de doorlopende groepen voor de maand november is samen en sangha:

Elkaar leren dragen

Dan kan nog meer tot ons doordringen dat we sociale dieren zijn. Dat we er met en voor elkaar kunnen, willen en zelfs moeten zijn. Ook vanuit de sangha kunnen we onze krachten proberen te delen met elkaar en daarbuiten.

Sangha

Dank, dank, dank!

Op 2 november stond opeens onze onvolprezen secretaris, Trudy Coenegracht, namens de werkgroep lief en leed voor de deur en kwam een verrassingspakket brengen met daarin ook nog een op CD gezette muziek felicitatie namens de sangha voor mijn 82ste verjaardag. Plus een gedachtenspinsel van Toon Hermans. Een herinnering aan mijn jeugd want die sketch dateerde van de jaren zestig uit de vorige eeuw. Wat een leuke geste! Heel, heel veel dank en liefs, Dick.

Sangha nieuws

Koffie en thee in het zencafé

In onze nieuwe zendo is een heus zencafé gemaakt. Wat dat precies is weet nog niemand, maar er borrelen vele ideeën!

I.i.g is er ruimte voor de sangha om voor of na een bijeenkomst een kop koffie of thee te drinken. De zendo is open vanaf 30 minuten voor aanvang van een bijeenkomst en als er een dienstdoende sleutelbewaarder in de groep is kan er na afloop ook nog worden ‘nagezeten’. Hierbij dient wel rekening gehouden te worden met de mogelijkheid dat er andere groepen gaande zijn in de andere groepsruimte. Thee en filterkoffie kun je zelf pakken. Dus wil je voor een bijeenkomst alvast even rustig een boekje lezen of hier en daar een praatje maken: van harte welkom!

Zenbrief november 2022 zencafe

Het lichtknopje Er waren wat mensen zoekende naar het lichtknopje in de keuken. Deze bevindt zich bij binnenkomst direct links tussen de kast en de muur.

Zenbrief november 2022 feest van het licht

Feest van het Licht

Het inmiddels bekende Feest van licht in Orientalis staat weer voor de deur!
Vele duizenden mensen zullen dan weer in het schemerdonker door het met allerlei bijzonder lichtjes en lichtsculpturen versierde bos lopen.

Dit alles vindt plaats van 17 december – 8 januari – 12:00 tot 21:00u (tot 20:00u kun je naar binnen). Behalve 24 december, 25 december en 31 december dan tot 17.00 (tot 16:00u kun je naar binnen).

Op deze dagen willen we buiten onder de veranda warme dranken en lekkers verkopen, zodat we met de opbrengst het zencafé kunnen afmaken.

We zijn op zoek naar:
– Vrijwilligers die gastvrouw of man willen zijn
– Vrijwilligers die iets willen bakken om te verkopen
– Vrijwilligers die samen met Lotte een mooi plan maken voor deze 3 weken
Heb je interesse? Mail naar: misha@zennijmegen.nl

Tuin

Nu de binnenkant van De Zendo grotendeels af is kunnen we onze aandacht langzaam naar buiten richten: de tuin! Doordat Saskia al maandenlang met hart en ziel bezig is om de duizendknoop te verwijderen is er nu een mooi stuk open grond ontstaan waar we iets mee kunnen gaan doen. Wil je Saskia helpen? Zijn er mensen met groene vingers en of ontwerp-ideeën? Planten over?
We horen het graag! Mail kan naar: misha@zennijmegen.nl

Labyrint

Dick is ook sinds 2015 Labyrintwerker. Hij heeft samen met o.a. Dorothé en Maarten in 2016 het labyrint in Orientalis gelegd. Dat moet nodig opgeknapt worden. Er groeit te veel onkruid op de looppaden en er moeten stenen ingevoegd worden.

 Het klassieke labyrint, zoals dat is gelegd in Orientalis, is een oervorm die in allerlei culturen voorkomt. De oudste dateert van 6000 jaar geleden. Dick denkt dat er via de wakkere geest een relatie is tussen zen en labyrint. Je kunt dat lezen in zijn afstudeerwerkstuk voor zijn opleiding bij Selma Sevenhuijzen aan Het Jungiaans Instituut. Op zijn labyrintpagina is er een link naar het eindwerkstuk.

Er zijn ook plannen om in het kader van Het Feest van Licht, een belangrijke eindejaars-activiteit van Orientalis, een echt lichtlabyrint te leggen. Dat is altijd een wens van me geweest. En nu komen Margot Brand en Eveline Sonneville van Filmbedrijf Mareef in Nijmegen zo maar uit de lucht vallen om dit idee waar te maken. Ook Mareef heeft domicilie gevonden op Orientalis, ongeveer naast ons sanghalid Hans Wijnhoven met zijn foto- en adviesbedrijf. Ze kunnen straks natuurlijk wel hulp gebruiken. Laat graag bij Dick weten of je mee wilt doen met opknappen en het maken van een lichtlabyrint. We hebben nu al vrijdag  11 en 25 november in de planning om aan het opknappen te werken, maar ook buiten die data is het mogelijk mee te doen. (dick@zennijmegen.nl).

Zazen op zondag

De zittende meditatie (zazen) biedt in vele opzichten de basis van je zenbeoefening.

 

De eerste en derde zondag van de maand is er daarom bij Zen Centrum Nijmegen gelegenheid om langer in stilte te zitten. Zeker op zondagochtend ondersteunt de groene en verstillende omgeving van De Zendo hierbij enorm.

De Zazen op zondag wordt begeleid door Ineke Teunissen, David Rutgers en Daphne Lindenlauf en is vrij toegankelijk voor alle sanghaleden van Zen Centrum Nijmegen. Ben je geen sanghalid dan vragen we een kostenbijdrage van €7,50,- per zondag.

De data en aanvangstijden van deze stille zazen zondagen vind je in de agenda.

Column

Projecties, projecties, projecties…

Een persoonlijk verslag van de vijfdaagse sesshin in de Pauenhof door Harrie Frijns.

Met enige spanning in mijn lijf reed ik samen met Misha en Bay gezellig babbelend naar de Pauenhof. In het voorjaar was de driedaagse sesshin een indrukwekkende belevenis voor mij. Máár, zal de vijfdaagse dat ook worden? Dat zijn immers twee hele dagen en dus ruim veertien uren méér stilzitten, waarbij ik mij niet mag laten meeslepen door mijn  automatische denken. Zoals jullie op de foto hiernaast kunnen zien, is mij dat natuurlijk niet gelukt. En dat verbaasde niemand, want toen ik de foto’s van de vloer aan het maken was en aan enkele sangha-leden vertelde wat ik er mee uit wilde gaan beelden, kreeg ik van ieder te horen: ‘Oh ja, ik zie ook tienduizend verschillende dingen in de houtstructuur’. Niet dat die dingen er daadwerkelijk zijn, want ik weet zeker dat hun ‘familie Laminaat’ er heel anders uitziet dan de mijne. 

Totaal automatisch plakt het denken bij een bepaalde vorm bijvoorbeeld het woord ‘oog’ en voor dat ik het bewust door heb heeft de fantasie er al een compleet hoofd van gemaakt. En jawel hoor, ook nog een stevig lijf eronder dat ik de dag daarna nergens meer vinden kan. 

Zo werd het stilzitten vijf dagen lang met grote regelmaat ‘irritant onderbroken door’ of ‘prettig afgewisseld met’ allerlei fantasierijke en verrassende projecties die over, in of onder het laminaat rond doolden. 

Of was dat slechts in mijn geest?

Een heel ander soort projectie kwam beduidend minder voor (gelukkig maar) en  maakte in eerste instantie een beangstende en daarna een overdonderende indruk op me. Deze keer was het niet de vloer die slachtoffer van mijn fantasieën werd, maar ikzelf. 

Ik ben een internaatskind en dus veel te vroeg uit het warme nest gestoten. Bij zo’n setting krijg je gratis cadeautjes van het leven mee –  in mijn geval is dat verlatingsangst en de angst niet gezien te worden – waar je de rest van je leven mee worstelen en experimenteren mag. Bij bewuste aanwezigheid –  waar ik ter plekke zeer intensief mee aan het oefenen was – levert dat ook nog eens pijnlijke maar zeer verhelderende inzichten op. Ik zal er eentje summier vertellen.  

Als chauffeur van Misha en Bay was ik om elf uur al aanwezig in de Pauenhof en heb  meegeholpen met het inrichtten van de zendo. Bij dit alles zag ik Dick meerdere malen verward rond lopen. Tijdens de tweede daisan kwam Misha ons vertellen dat Dick ermee stopt en hij de daisan overneemt. Later in de middag zag ik opeens Ellen in de keuken lopen; ‘Wat doet zij hier?’ en tijdens de broodmaaltijd werd Maarten weggeroepen. Het begon akelig stil en gespannen in mijn lijf te worden. Wat is hier allemaal aan de hand? De terugkeer van Maarten met de mededeling dat Dick naar huis gaat omdat hij last van TGA heeft die waarschijnlijk zo’n twee dagen aanhoud en dan is hij weer de oude, drong niet volledig tot mij door. Althans de twee laatste positieve berichten niet. In plaats daarvan begon het automatische denken zijn eigen verlatingsangstscenario over de gebeurtenissen heen te leggen. ‘Dat heb ik weer. Heb ik eindelijk na zes jaar moeizaam overleven een nieuw thuis gevonden, wordt me dat weer afgenomen, enz.’ De rest van de jammerklacht bespaar ik jullie, want wat mij enorm verbaasde was dat deze bekende redenering mijn gevoelens niet op hol deed slaan, zoals dat gewoonlijk het geval was. In plaats daarvan zag ik voor het eerst met grote schrik en helderheid dat de dingen mij niet overkomen, maar dat mijn automatische denken ze interpreteert en ordent vanuit oude overlevingsstrategieën. In mijn geval dus weer het zoveelste doemscenario vanuit de verlatingsangst. Pijnlijk, maar nogmaals zéér verhelderend, want het overkomt mij dus niet. Neen,  k doe het zelf en daardoor kan ik er ook ja of nee tegen zeggen. Terwijl ik dit nu schrijf merk ik hoeveel ruimte dit inzicht mij geeft.

De derde vorm van projectie die ik tijdens de sesshin opmerkte is zo algemeen dat wij er niet eens bij stilstaan dat ook dit projecties zijn. Ik heb het hier over onze meningen en opinies,  onze mens- en wereldbeelden waarmee wij de realiteit proberen te verbeteren oftewel naar onze hand te zetten. Het zijn collectieve overlevingsstrategieën die hetzelfde beogen voor een groep als wat het ik voor zichzelf nastreeft.  En de resultaten van beiden zijn nogal twijfelachtig. 

Het fraaie aan de teisho’s vind ik dat de gespreksleider ons steeds opnieuw terug weet te voeren naar de kern waar het om gaat. Dat werd deze keer voor mij  fraai verwoordt met de volgende zinnen uit de Tibetaanse oertekst: ’Het universeel scheppende principe’ 

‘Als je mij, het scheppende van het universum, niet doorgrondt, maar slechts de verschijnselen onderzoekt die ik manifesteer, zul je alles dualistisch waarnemen als gevolg van je hechting en je verlangens.’

Maar besef heel goed dat… (HF)
‘Alles wat wordt ervaren en je eigen geest de… primaire werkelijkheid zijn.’ Deze laatste zin deed mij terugdenken aan bovenstaand object en gedicht uit 2009.

NB Op het moment van schrijven gaat het Dick weer goed gelukkig!

Contemplatieve fotografie

Paddestoelen

De stralen van de morgenzon
scheren als zwaluwen
over het erf
tot in de verste hoek
onder de bomen-

waar rode tuinparasols
van uiterst klein formaat
ineens staan opgesteld.
Paddestoelen.

Wild eindgewas.
Najaarsbloemen van vuur.
Rookloos staan ze te branden
op hun steel van witte as.

Johan Hidding.

Foto: Ineke Teunissen, in het bos

Documentaire

Hoe gaan boeddhisten in Oekraïne om met de oorlog die woedt in hun land? Kun je pacifistisch blijven en niet oordelen volgens de boeddhistische leefregels of kom je in actie? Afgelopen zomer ging Misha, een van onze zenleraren, te rade bij enkele wijze en dappere boeddhisten rondom Kiev. Hij maakte daarover deze documentaire die ons een prikkelende vraag voorlegt: Gericht als we als zenbeoefenaren zijn op het niet-oordelen, wat staat ons te doen voor vrijheid?